Dziecko w aucie - wszystko co musisz wiedzieć
Czy dziecko może podróżować samochodem bez odpowiedniego fotelika? Ile musi mieć lat żeby móc podróżować na przednim fotelu? Czy za brak fotelika jest mandat?

Zapewnienie bezpieczeństwa najmłodszym jest kluczowe dla spokojnego podróżowania. Aby odpowiednio zadbać o komfort i bezpieczną jazdę z dzieci, należy stosować się do przepisów, zgodnie z którymi konieczne jest stosowanie odpowiednich fotelików samochodowych. Brak przestrzegania obowiązujących przepisów w związku z przewozem dzieci w aucie, może skutkować nałożeniem kary i przyznaniem kierowcy punktów karnych. Sprawdź, jak przewozić dziecko w samochodzie, jaki fotelik wybrać i co warto wiedzieć na ten temat.
Dziecko w aucie – co jest potrzebne?
Do jakiego wzrostu dziecko musi korzystać z fotelika? Przepisy dotyczące podróżowania dzieci w samochodzie dość często się zmieniają. Jeszcze do niedawna warunkiem koniecznym podróżowania dzieci w samochodzie było korzystanie z fotelika lub podobnych akcesoriów zalecanych w zapisach prawnych do momentu ukończenia 12. roku życia, lub osiągnięcia wzrostu na poziomie 150 cm. Obecnie obowiązują jednak przepisy, w których nie ujęto kryterium wieku, a jedynie wzrostu w przypadku konieczności posiadania właściwych akcesoriów. Oznacza to, że dziecko, które jest starsze niż 12 lat, zobowiązane jest do korzystania z fotelików lub podobnych udogodnień w momencie, jeżeli jego wzrost nie przekracza 150 cm.
Od kiedy dziecko może jeździć z przodu?
Dziecko może podróżować na przednim fotelu pasażera jeśli osiągnęło 150 cm wzrostu lub 135 cm wzrostu i w czasie podróży przebywa na odpowiedniej podstawki lub fotelika. W przypadku przewożenia dzieci na przednim fotelu nie obowiązuje kryterium wieku.
Aby zapewnić dziecku bezpieczeństwo, niezbędne jest korzystanie ze specjalnych fotelików samochodowych lub urządzeń przytrzymujących osobę w pozycji stabilnej podczas jazdy. Zastosowanie znajdują tu różne kryteria oraz zalecane pozycje przewozu nieletnich, a w sprzedaży można znaleźć różne typy takich przedmiotów.
Kategorie wagowe dzieci a foteliki samochodowe
Dostępne w sprzedaży foteliki samochodowe można podzielić zgodnie z kryteriami wagowymi. Aktualnie w Polsce obowiązują 4 główne kategorie, a także 3 grupy wagowe. Odpowiadają one danym zarówno odnośnie wieku dziecka, jak i jego wagi.
Grupa wagowa 0+
Foteliki samochodowe zaliczane do grupy 0+ są przeznaczone dla noworodków i niemowląt od pierwszych dni życia i bezpiecznie mogą w nich podróżować dzieci do 13 kg. Zgodnie z obowiązującymi przepisami takie modele fotelików samochodowych można montować wyłącznie tyłem do kierunku jazdy. Potoczne określenie dla tego typu akcesoriów to łupina noworodkowa lub standardowe nosidełko.
Większość dostępnych w sprzedaży modeli zaliczanych do grupy wagowej 0+ można również zamontować w stelażach wózków należących do tego samego modelu produktu. Dzięki temu otrzymujemy wygodny i praktyczny zestaw podróżny nie tylko do jazdy samochodem, ale również poruszania się poza nim.
I grupa wagowa
I grupa wagowa określana jest również jako przedział dedykowany dla trzylatków. Jednocześnie w grupie tej znajdują się 2 kategorie wagowe, a mianowicie 9-18 kg i 9-25 kg. Dzięki takiej konstrukcji fotelików można przewozić dziecko średnio od 8 miesiąca życia lub też osiągnięcia wagi na poziomie 9 kg. Zgodnie z obowiązującym prawem foteliki samochodowe należące do pierwszej grupy wagowej mogą służyć dzieciom do momentu ukończenia 4. roku życia.
W tej grupie wagowej można wyróżnić najwięcej modeli zróżnicowanych pod względem możliwych zabezpieczeń, a także posiadanych funkcji. Takie produkty sprzedawane są wraz z kompatybilnymi bazami zapewniającymi dodatkową stabilizację malucha podczas jazdy. W przypadku dzieci do czwartego roku życia, ale już w I grupie wagowej wciąż zaleca się stosowanie fotelików montowanych tyłem do kierunku jazdy. Jednak na tym etapie nie jest to już wymóg zapisany prawnie.
II grupa wagowa
W ostatniej, II grupie wagowej fotelików dziecięcych znajdują się modele przeznaczone do przewożenia dzieci ważących od 15 do 36 kg. Wśród tego typu akcesoriów można wyróżnić najczęściej foteliki samochodowe, które przeznaczone są do podróżowania przodem w kierunku jazdy. Cechą charakterystyczną modeli należących do II grupy wagowej jest również brak uprzęży bezpieczeństwa znajdującej się wewnątrz fotelika. Takich akcesoriów nie da się też zamontować tyłem do kierunku jazdy.
Fotelik samochodowy czy podstawka?
Oprócz fotelików samochodowych przeznaczonych dla dzieci w sprzedaży dostępne są również specjalne podstawki dla pasażerów. Są to jednak produkty, których nie można zastosować zamiast fotelików samochodowych u wszystkich osób. Charakterystyczne siedziska przewidziane są dla tych, którzy mają minimum 130 cm wzrostu, ale nie osiągają jeszcze 150 cm, które pozwalałyby im na podróżowanie bez żadnych dodatkowych akcesoriów.
Choć podstawki dla pasażerów są bardzo wygodne i w porównaniu z fotelikami znacznie tańsze oraz zajmują mniej miejsca, nie stanowią dobrego wyboru pod względem bezpieczeństwa. To jedynie możliwość, aby dziecko siedziało nieco wyżej. Podstawka nie jest wyposażona w żadne dodatkowe pasy ani zabezpieczenia, które uchroniłyby pasażera przed negatywnymi skutkami ewentualnej kolizji czy zderzenia lub gwałtownego zahamowania. Najczęściej podstawki dla pasażerów dodawane są jako jeden z elementów zestawów z kompletnym fotelikiem.
Montaż fotelika samochodowego – dostępne opcje i praktyczne rozwiązania
Producenci fotelików doskonale zdają sobie sprawę z tego, że główną funkcją takiego akcesorium powinno być zapewnienie jak najwyższego poziomu bezpieczeństwa podróżującym. Jednocześnie ważne jest, aby foteliki samochodowe były łatwe w obsłudze, a ich montaż w aucie nie przysparzał trudności.
Wśród dostępnych w sprzedaży fotelików samochodowych znajdują się modele, które można umieszczać bezpiecznie w aucie za pomocą pasa bezpieczeństwa. W tym celu pas należy przewlec przez określone otwory w konstrukcji fotelika. Szczegółowa instrukcja zawsze zawarta jest w opakowaniu z określonym modelem akcesorium.
Znacznie łatwiejszy i praktyczniejszy w montażu jest jednak fotelik samochodowy wyposażony w specjalny system Isofix. To szansa na bezbłędne i szybkie umieszczenie fotela w aucie. Niestety, aby możliwe było zastosowanie takiego systemu we własnym aucie, musi być ono wyposażone w specjalne wbudowane klamry, które znajdują się pomiędzy oparciem tylnej kanapy a siedziskiem. Wówczas wystarczy tylko wpiąć fotelik w we wspomniane klamry i można rozpocząć podróżowanie.
Do wyboru jest jeszcze jedna opcja w zakresie montowania fotelików samochodowych w aucie. To modele dostępne ze specjalną bazą. Niektóre z nich można instalować za pomocą systemu Isofix. Inne natomiast przytwierdzone są samochodowym pasem bezpieczeństwa. Baza może być zamontowana w aucie na stałe, a fotelik wówczas montuje się łatwo za pomocą dociśnięcia go do bazy i na kliknięcie.
Często też bazy fotelików samochodowych wyposażone są w dodatkową nogę z przodu, która dotyka podłogi i w ten sposób stanowi dodatkową podporę. Dostępne w sprzedaży są również foteliki z bazami obrotowymi, dzięki czemu podczas podróży można wygodnie zajmować się dzieckiem. Komfortowe bazy pod foteliki samochodowe sprzedawane są zazwyczaj jedynie z fotelikami należącymi do grupy wagowej 0+.
Na którym siedzeniu należy montować fotelik samochodowy?
Za najbezpieczniejsze miejsce dla montażu fotelika samochodowego uznawany jest środek tylnej kanapy, jako obszar najmniej podatny na uszkodzenia mechaniczne. Drugim stosunkowo bezpiecznym miejscem jest to znajdujące się za fotelem pasażera. To znacznie mniej narażony obszar na wypadki boczne.
Dziecko w foteliku może być również przewożone na przednim fotelu. Konieczne jest wówczas wyłączenie poduszki powietrznej, która może zagrażać główce dziecka podczas wypadku.
Czy dziecko może podróżować bez fotelika samochodowego?
Polskie prawo wyodrębnia kilka przypadków, w których przewóz dzieci w samochodzie bez fotelika jest możliwy. To takie sytuacje jak:
- niemożliwość umieszczenia trzeciego fotelika na tylnej kanapie auta,
- niestandardowa anatomia dziecka, w związku z którą niemożliwe jest wybranie właściwego fotelika. Warunkiem dla tej opcji jest jednak to, aby dziecko miało wzrost przekraczający 135 cm wzrostu i podróżowało z zapiętym pasem bezpieczeństwa,
- stan zdrowia dziecka wynikający na przykład z różnych jednostek chorobowych lub niepełnosprawności ruchowej. Wówczas konieczne jest posiadanie stosownego zaświadczenia lekarskiego,
- podróżowanie taksówką lub pojazdem uprzywilejowanym bez względu na wiek.
Mandat za brak fotelika
Jeżeli żaden z warunków nie jest spełniony, a w przypadku kontroli drogowej dziecko będzie podróżowało bez fotelika samochodowego, kierowcy grozi mandat w wysokości 300 zł. Ponadto w przypadku nieprawidłowego przewozu dzieci, policja może przyznać punkty karne. Jeśli w pojeździe znajduje się ponad dwoje dzieci, jednorazowo może to być aż 15 punktów karnych.